Begrippenlijst

Verklarende woordenlijst

Terug naar navigatie - Begrippenlijst - Verklarende woordenlijst
Begrip verklaring
Aanvullende dotatie Elia-compensatie Voor het afschaffen van de Eliataks werden gemeenten forfaitair gecompenseerd. Deze compensatie wordt gehalveerd in 2026 en verdwijnt vanaf 2027.
Aanvullende dotatie van 7 sectorale subsidies Gaat over subsidies voor cultuurbeleid, jeugdbeleid, sportbeleid, flankerend onderwijsbeleid, kinderarmoede, ontwikkelingssamenwerking en integratie. Omwille van planlastvermindering werden deze subsidies forfaitair vastgelegd en worden niet geïnexeerd.
ABB Agentschap Binnenlands Bestuur, de toezichthoudende overheid.
Actieplan (AP) Een actieplan is een verzameling van acties die binnen een vastgelegd tijdschema worden uitgevoerd.
AFM of autofinancieringsmarge De autofinancieringsmarge (AFM) is het verschil tussen enerzijds het verschil tussen de ontvangsten en uitgaven uit de exploitatie en anderzijds de netto periodieke aflossingen.
AGB Autonoom GemeenteBedrijf  Maldegem
Algemene boekhouding De algemene boekhouding is een boekhouding waarin alle financieel-economische transacties geregistreerd worden. Ze geeft een overzicht van alle kosten en opbrengsten en van alle bezittingen, vorderingen, schulden en andere rechten en verplichtingen van het bestuur.
Algemene financiering De algemene financiering bevat de ontvangsten en de eraan verbonden uitgaven die geen rechtstreeks verband houden met een specifieke dienstverlening of een specifieke investering.
APB of Aanvullende personenbelasting De personenbelasting is de inkomstenbelasting die de federale overheid heft op het jaarinkomen van particulieren. De aanvullende belasting op de personenbelasting wordt gevestigd als een percentage op de inkomstenbelastingen, die geregeld, gevestigd, en ingevorderd worden door de federale overheid.
Balans Sluit definitie De balans geeft een overzicht van het vermogen van het bestuur op het einde van het boekjaar en van het vermogen op het einde van het vorige boekjaar.
Beschikbaar Budgettair Resultaat ofBBR Het beschikbaar budgettair resultaat is het gecumuleerd budgettair resultaat verminderd met de onbeschikbare gelden.
Budgettaire boekhouding De budgettaire boekhouding is de boekhouding van de ontvangsten en de uitgaven van het bestuur. Ze volgt het gebruik op van de kredieten op waarvoor machtiging is verleend.
Budgettaire entiteit De budgettaire entiteit is de gemeente, het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn, de provincie, het district, het autonoom gemeentebedrijf, het autonoom provinciebedrijf, de welzijnsvereniging of de projectvereniging.
Budgettaire resultaat Het budgettaire resultaat van het boekjaar is het verschil tussen de ontvangsten en de uitgaven van het betreffende boekjaar
Contingent gesco’s De Vlaamse Regering compenseert met een regularisatiepremie voor gesubsidieerde contractuelen die hun statuut verloren. De bedragen per gemeente liggen forfaitair vast.
Exploitatie ontvangsten De exploitatie-ontvangsten zijn de ontvangsten die verband houden met de activiteiten van het bestuur. In de economische indeling worden de exploitatie-ontvangsten ingedeeld volgens hun soort.
Exploitatie uitgaven De exploitatie-uitgaven zijn de uitgaven die verband houden met de activiteiten van het bestuur. In de economische indeling worden de exploitatie-uitgaven ingedeeld volgens hun soort.
Exploitatiesaldo Het exploitatiesaldo is het verschil tussen de exploitatie-ontvangsten en de exploitatie-uitgaven van het boekjaar. Dat is dus het saldo van de dagelijkse werking van het bestuur.
Financieel draagvlak Het financieel draagvlak is het verschil tussen de exploitatieontvangsten en de exploitatie-uitgaven maar zonder rekening te houden met de interesten op leningen en leasings.
Financiële schulden Financiële schulden zijn de schulden van leningen, leasings of soortgelijke overeenkomsten.
Financiële vaste activa Financiële vaste activa zijn deelnemingen of belangen van het bestuur in andere organisaties waar het een duurzame band mee heeft.
Functionele indeling Een functionele indeling is de opsplitsing van de uitgaven en ontvangsten van het bestuur volgens hun herkomst of bestemming, d.w.z. volgens de verschillende maatschappelijke domeinen waar het bestuur ze voor inzet of voor ontvangt ( bv. onderwijs, cultuur, sport, mobiliteit, milieubeheer, lokale economie, ruimtelijke ordening, zorg en opvang, algemeen bestuur, enz.).
Geconsolideerd financieel evenwicht Het geconsolideerd financieel evenwicht bevat het beschikbaar budgettair resultaat, de autofinancieringsmarge en de gecorrigeerde autofinancieringsmarge van de gemeente en het OCMW (provincie) en, in voorkomend geval, de autonome gemeentebedrijven (autonome provinciebedrijven) en de districten, samen met het totaal.
Gecorrigeerde aflossingen De gecorrigeerde aflossingen bedragen 8% van de totale financiële schuld op 31 december van het vorige boekjaar.
Gecorrigeerde autofinancieringsmarge De gecorrigeerde autofinancieringsmarge is de autofinancieringsmarge berekend op basis van de aangewezen aflossingen van de financiële schulden. Het geeft weer hoe groot de autofinancieringsmarge is als rekening wordt gehouden met de jaarlijkse aflossingen van de financiële schuld, ongeacht de financieringsvorm. Het is een aanvullende indicator die de impact van alternatieve financiering op de AFM neutraliseert en die het verschil toont tussen het bedrag dat het bestuur effectief aflost en het bedrag dat het bestuur zou aflossen als alle financiering op een klassieke manier met jaarlijkse aflossingen zou gebeuren.
Gecumuleerd budgettair resultaat Het gecumuleerd budgettair resultaat is het budgettair resultaat van het boekjaar, vermeerderd met de som van de budgettaire resultaten van de vorige boekjaren. Onder het budgettair resultaat van het boekjaar wordt het verschil tussen de ontvangsten en de uitgaven van het boekjaar verstaan
Goederen en diensten De uitgaven voor de aankoop van niet-duurzame goederen en diensten die het bestuur gebruikt voor de werking, zoals de kosten voor elektriciteit, gas, water, verzekeringen, huur van gebouwen, kantoorbenodigdheden.
Hoofddotatie gemeentefonds De hoofddotatie voor onze basisfinanciering groeit jaarlijks met 3,5%. Criteria voor de berekening per lokaal bestuur is gebaseerd op (centrumfunctie, fiscale armoede (gezinsinkomen verschillend), open ruimte, andere sociale elementen
IGS Intergemeentelijke samenwerkingsverband
ILV InterLokale Vereniging, de lichtste vorm van intergemeentelijke samenwerking.
Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa zijn duurzame goederen van onlichamelijke aard (bv. studies, licenties, bijzondere plannen van aanleg) die het bestuur gebruikt om zijn maatschappelijke opdracht te vervullen en de dienstverlening te organiseren.
Investeringen Investeringen betreffen de uitgaven voor de aanschaf van duurzame goederen die het bestuur gebruikt om zijn maatschappelijke opdracht te vervullen en de dienstverlening te organiseren (bv. gebouwen, wegen, gemeentelijk wagenpark). De investeringen worden ingedeeld in de volgende categorieën: investeringen in financiële vaste activa; investeringen in materiële vaste activa; investeringen in immateriële vaste activa; toegestane investeringssubsidies.
JR jaarrekening, bv. JR24 = jaarrekening  2024
Materiële vaste activa Materiële vaste activa zijn duurzame goederen van lichamelijke aard (bv. gebouwen, wegen, kantoormeubilair, het gemeentelijk wagenpark) die het bestuur gebruikt om zijn maatschappelijke opdracht te vervullen en de dienstverlening te organiseren.
MJP meerjarenplan
Netto periodieke aflossingen De netto periodieke aflossingen zijn het verschil tussen de kapitaalsaflossingen die een bestuur periodiek (op jaarbasis) doet en het gedeelte aan kapitaal dat een bestuur periodiek ontvangt voor de terugbetaling van leningen die het heeft toegestaan aan derden.
Netto periodieke leningslasten De som van de netto kapitaalsaflossingen en de netto intresten van leningen en leasings. We spreken van periodieke lasten als het bestuur het geleende kapitaal in verschillende in de tijd gespreide schijven terugbetaalt volgens een welbepaald afgesproken schema. Omdat het bestuur ook sommige leningslasten kan recupereren bij derden, spreken we van netto leningslasten. Men houdt dus onder meer ook rekening met de leningslasten die het bestuur terugvordert van andere besturen en verenigingen.
Nettoactief Het nettoactief is het resterende bedrag van de activa nadat alle schulden ervan afgetrokken zijn.
Niet-periodieke aflossingen Niet-periodieke aflossingen zijn aflossingen van financiële schulden waarvan de terugbetalingsmodaliteiten afwijken van leningen met jaarlijkse aflossingen over een normale aflossingsperiode (klassieke leningen).
Onbeschikbare gelden De onbeschikbare gelden zijn de geldmiddelen waarover het bestuur tijdens de duur van het boekjaar niet kan beschikken
Onroerende Voorheffing of OV De onroerende voorheffing is de jaarlijkse belasting van het Vlaamse gewest op inkomsten uit onroerende goederen.
Ontvangst Een ontvangst is een transactie die een verhoging van de beschikbare en realiseerbare geldmiddelen tot gevolg heeft of op korte termijn zal hebben, met uitzondering van de transacties tussen de gemeente en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn.
Openruimtefonds: Compenseert inspanningen van gemeenten voor het beheer en inrichting van open ruimte. Vanaf 2026 zullen er meer middelen naar de gemeenten vloeien. In totaal zal het om bijna een verdubbeling gaan van de financiering tegen 2029.
Prioritaire beleidsdoelstelling Een prioritaire beleidsdoelstelling is een beleidsdoelstelling die een of meerdere prioritaire acties of actieplannen omvat. Een prioritaire actie is een actie die de raad dermate belangrijk vindt dat er expliciet moet over gerapporteerd worden in de beleidsrapporten. Een prioritair actieplan is een actieplan waar prioritaire acties in kaderen.
Respo responsabiliseringsbijdrage, de bijdrage die lokale besturen moeten betalen voor de pensioenen van voormalig statutaire werknemers.
Retributie Een retributie is een billijke vergoeding voor een individuele prestatie die het bestuur levert op verzoek van de burger of een onderneming (bv. het gebruik van de sporthal of de toegang tot het recyclagepark).
Ruil transcactie Een transactie waarbij het bestuur een gelijkwaardige economische waarde geeft of krijgt in ruil voor de geleverde prestatie.
Staat van opbrengsten De staat van opbrengsten en kosten vermeldt de opbrengsten en kosten van het boekjaar en van het vorige boekjaar.
Toegestane investeringssubsidies Toegestane investeringssubsidies zijn subsidies die het bestuur geeft aan andere organisaties (politiezone, kerkfabriek, verenigingen, enz.) ter ondersteuning van hun investeringen.
Toegestane werkingssubsidies Toegestane werkingssubsidies omvatten de tussenkomsten van het bestuur in de werking van andere entiteiten.
Uitgave Een uitgave is een transactie die een verlaging van de beschikbare en realiseerbare geldmiddelen tot gevolg heeft of op korte termijn zal hebben, met uitzondering van de transacties tussen de gemeente en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn.
VIA 6 middelen vlaanderen De lokale besturen ontvangen een compensatie om de oversijpelingseffecten van het VIA6-akkoord op te vangen als ze zowel VIA als niet-VIA personeel tewerkstellen. De toekenning van koopkrachtvoordelen aan VIA-personeelsleden naar aanleiding van een VIA-akkoord leidt daarom ook tot de vraag naar een analoog koopkrachtvoordeel voor de niet-VIA personeelsleden van een lokaal bestuur. Het compensatiebedrag wordt verdeeld over de lokale besturen waar sprake is van een oversijpelingseffect omdat ze zowel VIA als niet-VIA personeel tewerkstellen.​​​​​ Daarnaast kende de Vlaamse Regering, in uitvoering van het VIA6-akkoord, in 2021 en 2022 ook koopkracht- en kwaliteitsmiddelen toe aan de lokale besturen voor de personeelsleden werkzaam in de publieke socio-culturele sector.
Via akkoord In de Vlaamse Intersectorale Akkoorden leggen de werkgevers- en werknemersorga­nisaties samen met de Vlaamse overheid afspraken vast om de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden in de sector te verbeteren en het management van de organisaties te ondersteunen. Zo kunnen de werkgevers voldoende en (voldoende) gekwalificeerd personeel aantrekken, wat een basisvoorwaarde is voor een kwaliteitsvolle dienstverlening.
Vlaamse subsidie responsabiliseringsbijdrage De tussenkomst van Vlaanderen met 50 % van de bruto responsabiliseringsbijdrage ligt forfaitair vast.
Vlottende activa De vlottende activa zijn de geldmiddelen (zichtrekeningen en beleggingen) van het bestuur en de middelen die het op korte termijn in geld kan omzetten (de vorderingen op korte termijn en de goederenvoorraad).